کودک شلخته | چگونه منظم بودن را به کودک آموزش بدهیم؟

اگر شما هم مثل خیلی از پدر و مادرها، دارای کودک شلخته هستید و به دنبال راهی برای نظم دادن به رفتار و اعمال کودک خود هستید، به شما پیشنهاد می کنم تا آخر این مقاله را بخوانید:

ابتدا باید بدانید که شلختگی، بیماری نیست، بلکه نوعی رفتار غیر صحیح است که با آموزش قابل اصلاح است. در مقاله زیر تعدادی راهکار بیان شده است که به فراخور شخصیت کودک شلخته خود هر کدام که نتیجه داد را می توانید اجرایی کنید:

1- کودک به این دلیل شلخته است که معنی نظم را نمی داند:

نوزاد تازه متولد شده تقریبا مفهوم هیچ چیزی را نمی داند و به مرور زمان و با رشد کردن قواعد و قوانین زندگی را درک می کند. کودکان تا قبل از سن 3/5 الی 4 سالگی که سن رفتن به مهد کودک است و یادگیری رفتارهای گروهی و فرمان پذیری از مربیان و همراهی و همکاری با هم سن و سالهای خود، درک درستی از قوانین و مقررات و زمان ها ندارند و تازه در این سنین است که معنی رفتارهای اجتماعی را کم کم درک می کنند.

البته ناگفته نماند که در این سنین نیز به درک کلی از قواعد و قوانین می رسند و هنوز تفکیک آنها برایش سخت است و با بزرگتر شدنشان، معنی نظم نیز برایشان قوی تر می شود.

2- کودک شلخته با داشتن یک فضای بازی اختصاصی معنای نظم را بهتر می فهمد:

وقتی شما تمام محیط خانه را تبدیل به فضای اختصاصی بازی کودکتان می کنید، کودک را برای درک منظم بودن دچار مشکل می کنید.

اگر در منزلتان اتاقی برای کودک ندارید، گوشه ای از منزل را برای بازی او اختصاصی کنید تا کودک نسبت به آن مکان احساس تعلق داشته باشد. مثلا با استفاده ازچهار متکا، یک اتاقک درست کنید و کودک و اسباب بازیهایش را آنجا قرار دهید.

بدنبال فضاهای خیلی بزرگ نباشید، کودکان عاشق محیطهای کوچک هستند. در آن محیط کوچک اختصاصی کودک حق دارد هر کاری که دلش می خواهد انجام دهد.

پس از بازی کردن کودک و بهم ریختن و شلخته بازی در همان فضای کوچک، به او یک فرصت کوتاه بدهید تا مثلا در عرض 10 دقیقه همه وسایل و اسباب بازیها و کتابهایش را جمع کند و در جای خودشان قرار دهد. البته سعی کنید در پایان روز و فقط یکبار در هر روز، شلختگی هایش را مرتب کند.

کودک شلخته باید یاد بگیرد اگر قرار باشد فردا هم بازی کند، باید امروز محل بازی خود را مرتب کند.

3- صبور باشید:

رفتار و شخصیت کودکان به مرور زمان و با صبوری والدین اصلاح می شود و به شکل دلخواه درمی آید. در مورد کودکانی که به شلختگی عادت کرده اند، وظیفه ی مادران خیلی سنگین تر از پدران است چون تماس آنها با کودک خیلی بیشتر است. بنابراین صبوری آنان در شکل گیری تغییر رفتار کودک شلخته بسیار حائز اهمیت است.

آموزش نظم و ترتیب، مرحله ای است که  باید آن را طی کنیم، اما اینطور هم نیست که تنها با یکبار آموزش، بچه ها همه حرف مادر را گوش دهند و اتاقشان را تمیز و مرتب نگه دارند.

باید بدانید که تغییر و تحول در اتاق فرزندتان، نشان دهنده این است که آنها در خود احساس مستقل بودن می کنند و نحوه قراردادن چیزها در اتاقشان در واقع به نوعی، نشان دهنده شخصیت آنهاست.

به عنوان یک مادر وظیفه شناس، بهتر است او را آزاد بگذارید تا کارهای دلخواهش را در اتاق خودش انجام دهد و احساس امنیت کند.

4- کودک را در تمیزکاری منزل مشارکت دهید:

اگر یادتان باشد زمانی که مدرسه می رفتیم، گاهی اوقات شلوغترین و بی انظباط ترین دانش آموز را مبصر کلاس می کردند. معلم با اینکار سعی داشت با نقش دادن به دانش آموز مذکور و درگیر کردن او، نظم کلاس را برقرار کند.

شما هم همین کار را با کودک بی نظم و شلخته خود بکنید و بگذارید او در مرتب کردن بی نظمی ها و شلختگی هایی که ممکن است خودش نیز آنها را ایجاد کرده باشد، کمک کند و البته تاکید می کنم مشارکت او و تعریف و تمجید شما از او در حین کمک کردن، معجزه می کند، از تعریف و تمجید غافل نشوید.

5- کودکان وقتی درگیر بازی می شوند سریعتر یاد می گیرند:

هر کودکی عاشق بازی کردن است، حتی کودک شلخته. کودکان با بازی کردن در حال یادگرفتن هستند. تلاش کنید برای هر آموزشی که می خواهید به کودک خود بدهید یک بازی ساده و جدید که جنبه ی آموزشی هم داشته باشد طراحی کنید.

یک بازی برای مرتب کردن شلخته بازی کودک خود انجام دهید. مثلا بگویید:” بیا با هم شعر بخوانیم و وسایل رو جمع کنیم. ببینیم کی اول می شه.”

چند سبد در رنگهای مختلف یا ابعاد متفاوت داشته باشید و از کودک  بخواهید مثلا اسباب یازی ها را در سبد سفید، کتابها در سبد مستطیل، لباسها در سبد سبز، … قرار دهد. البته با این روش، کودک یاد می گیرد که وسایل را تفکیک باید کرد.

6- وقتی برای کودک، قواعد و قوانین منزل را واضح  بیان نکنید، کودک دچار شلختگی ذهنی می شود:

اگر در خانه، قانون و قاعده ای وجود دارد که کودک باید آنرا بداند و اجرا کند، وظیفه پدر و مادر است که آنرا ابتدا برای کودک شرح دهد تا کودک آنرا درک کند و سپس از او توقع اجرا داشته باشند.

گاهی اوقات شلختگی کودک از بی نظمی های والدینش نشأت می گیرد. مصداق مثالی که می گوید:” از کوزه همان برون تراود که در اوست “، اگر کودک منظم می خواهید، شما هم باید منظم باشید تا کودک از شما یاد بگیرد.

نتیجه ی بی نظمی و شلختگی دوران کودکی، بی احترامی به بزرگترها و سایرین در سنین بالاتر می شود.

7- کودک شلخته، نتیجه ی تربیت پدر و مادر شلخته است:

 

همانطور که در پاراگراف قبلی گفتم، اگر شما جزو والدینی هستید که بدون هیچ نظم و قاعده‌ای زندگی می‌کنید، بدون تردید نمی‌توانید به فرزندتان نظم یاد بدهید.

همچنین اگر قاعده‌ای را تعیین کردید و بعد به دلیل جروبحث یا مقاومت کودک آن را تغییر دادید یا آنکه خودتان آن را رعایت نکردید توقع نداشته باشید فرزندتان، شما و قوانین شما را جدی بگیرد.

قواعد و قوانین در حقیقت همان توقع و انتظارهای شما از کودکتان است و فراموش نکنید که فرزندتان  باید از آن اطلاع کامل داشته باشد تا بتواند توقع شما را برآورده کند.

به او یاد دهید که اگر شلخته و نامرتب باشد، ممکن است از بعضی چیزها محروم شود.

8- اگر در اجرای قوانینی که وضع می کنید جدی نباشید، کودکِ شلخته ی شما، شلخته تر می شود:

مهم‌ترین اصل، جدیت پس از هشدار است. والدینی که بیشتر اهل حرف هستند تا عمل، پیش چشم کودک خود ناتوان تر از کودک هستند.

بنابراین اگر قانونی را در برای کودکتان وضع می کنید، در اجرای آن مصر باشید و حتی برای کودک، زمان مشخصی برای اجرا تعیین کنید. هر بار که آن قوانین را رعایت نکرد برای او تنبیهاتی مثل نرفتن به پارک، نخریدن اسباب بازیهایی که دوست دارد، نرفتن به میهمانی که انتظارش را می کشد، … در نظر بگیرید و در مقابل، هر بار که قوانین را رعایت کرد و دست از شلختگی برداشت، تشویقش کنید و میزان تشویق باید از تنبیه خیلی بیشتر باشد تا انگیزه کودک را برای جلب توجه شما برانگیزد.