19 جمله ای که هرگز نباید به فرزندان خود بگویید

منظور ما از نوشتن مقاله 19 جمله ای که هرگز نباید به فرزندان خود بگویید این است که بگوییم، هرچه کودکان بیشتر رشد می کنند، نسبت به حرفهای دیگران حساس تر و تأثیرپذیرتر می شوند. حرفهایی که ما به آنها می گوییم،  گاهی اوقات تا تمام طول عمر در ذهن کودکان حک می شود، بنابراین مهم است که همیشه مراقب آنچه به فرزندان خود می گوییم باشیم تا اطمینان حاصل کنیم که آنها هرگز توسط حرفهای ما آسیب نمی بینند.

نحوه صحبت ما با فرزندانمان بر دیدگاه آنها نسبت به جهان و خودشان تأثیر می گذارد. بنابراین منطقی است که ما باید به شیوه ای درست و حساب شده با آنها صحبت کنیم تا به رشد آنها کمک کرده و احساس امنیت و دوست داشتن را به آنها القاء کند.

قبل از شروع به نوشتن مقاله باید یادآوری کنم، اولین درسی که باید به کودک بیاموزید محبت است.

حتما همه شما كودكانی را دیده‌اید كه با سنگ و چوب به جان سگ و گربه می‌افتند یا در كلاس زورگویی و همكلاسی‌های ضعیف‌تر از خودشان را اذیت می‌كنند. تا به حال از خودتان پرسیده‌اید دلیل این كار چیست و چرا آنها نمی‌توانند دست‌نوازش بر سر گربه و حیوانات بكشند.

اين دسته از كودكان در خردسالي از محبت والدين بي‌بهره بوده‌اند. نه به اين معني كه پدر و مادر، فرزند خود را دوست نداشته‌اند، بلكه به اين معنا كه هرگز اين عشق را بروز نداده‌اند يا راه‌هاي نشان دادن آن را نمي‌دانسته‌اند.

كودكي كه محبت والدين را نمي‌بيند و در محيطي اين‌گونه قرار نمي‌گيرد ابراز محبت را بلد نيست. پس به عهده والدين است تا چگونه محبت كردن را به فرزندان خود بياموزند.

حال در اینجا 19 جمله ای که هرگز نباید به فرزندان خود بگویید  را ذکر عنوان کرده ایم:

 1- “گریه نکن، همه چی درست میشه “

اگر به کودکتان بگویید که گریه نکند به این معناست که نباید احساساتش را بروز دهد. گر چه دیدن گریه های کودکانه برای هیچ پدر و مادری قابل تحمل نیست، ولی فراموش نکنید که این کار غریزی است و برای همه کودکان اتفاق می افتد. کودک برای بزرگ شدن به بروز احساسات نیاز دارد. شما با گفتن اینکه کودک نباید گریه کند در واقع به احساسات او بی احترامی می کنید.

• در عوض، بهتر است  با لحنی مهربانانه بپرسید: “چه اتفاقی افتاده؟ چرا گریه می کنی؟ “

در این صورت فرزند شما تمایل بیشتری به ابراز احساسات خود دارد و مسئله بوجود آمده را بزودی به شما خواهد گفت.

2- “من بخاطر تو هر کاری را انجام میدم  “

درست است که پدر و مادر برای فرزند خود هر کاری را انجام می دهند ولی یادآوری مستمر این امرمی تواند فرزندان را بیشتر از اینکه احساس عشق والدین را درک کنند، متوجه بار مسئولیت آنها کند. والدین با گفتن اینکه بخاطر فرزندشان هر کاری را انجام می دهند قصد جلب توجه او را دارند و بدین وسیله قصد دارند او را در اختیار خود داشته باشند.

• در عوض، بهتر است  با لحنی مهربانانه بگویید: “ما چون عاشق تو هستیم و تو را دوست داریم، هر کاری که درست باشد برایت انجام می دهیم ، بنابراین تو هم بخاطر ما این کار را بکن یا این کار را نکن.”

3- ” کارت خوب بود اما میتونستی بهتر انجام بدی”

به یاد داشته باشید، پس از هر تعریف و تمجیدی که از کودک خود می کنید از کلمات ” اما “و” ولی ” اجتناب کنید زیرا این کلمان معنا و مفهوم تعریف و تمجید شما را از بین می برد. برای هر پیروزی کوچک فرزندتان او را تشویق کنید تا باعث ایجاد انگیزه در او شده و مصمم تر برای رسیدن به عملکرد بهتر و در نتیجه، خوشحالی بیشتر شما گام بردارد.

استفاده از کلمه “اما ” به آنها این احساس را می دهد که واقعاً باعث افتخار شما نشده اند و به اندازه کافی خوب عمل نکرده اند، که مسلما باعث کم شدن اعتماد به نفس آنها خواهید شد.

• در عوض ، بهتر است  بگویید: ” تو خوب کار کردی و من به تو افتخار می کنم. مطمئنم که دفعه بعد بهتر و بهتر خواهی شد!”

4- “آن غذا را نخور چون چاق می شوی”

این یک “نه” معمولی نیست.  با گفتن این کلمه، شما به فرزندتان می آموزید که بیش از حد مراقب بدن خود باشد و او را وادار می کنید تا برای هر چیزی که می خواهد بخورد از دیگران سؤال کند که آیا چاق کننده است یا نه؟

حسرت غذاهایی که همسالان او می خورند و او بخاطر چاق شدن نباید بخورد به او آسیب خواهد رساند. اگر تصویر بدن فرزندتان را دائم جلوی چشمش بیاورید، او را به چیزی حساس کرده اید که شخصی بوده و ایجاد این تصور در سنین کودکی بسیار آسیب زا خواهد بود.

• در عوض ، بهتر است بگویید: ” من فکر نمی کنم خوردن این خوراکی فکر خوبی باشد چون برای سلامتی تو چندان مفید نیست .”

5- “این مسئله آنقدر هم که تو فکر میکنی، مهم نیست ” یا ” دیگر بچه نباش “

این یکی از بدترین جملاتی است که می توانید هنگام ناراحتی به فرزند خود بگویید. با گفتن این جمله، شما در حال تخریب احساسات او هستید و آنها را از صحبت آشکار همراه با احساسات، با خودتان بی میل می کنید.

کودکان باید احساسات خود را راحت بیان کنند و گفتن جمله ی: “این مسئله چندان مهم نیست”، باعث می شود آنها خودشان را زیر سوال ببرند.

• در عوض ، بهتر است بگویید: “به من بگو که چه احساسی داری و چرا اینطوری حس می کنی؟”

گفتن این جمله به شما کمک می کند تا فرزند خود را بفهمید و در صورت نیاز به صحبت به او بگویید که شما آنجا و کنار او هستید.

6- “آیا باید 100 بار این موضوع را به تو بگم؟”

با گفتن این جمله ی کلیشه ای، همراه با غر زدن، به فرزندتان می گویید که از وضع موجود راضی نیستید و او باید اوضاع را سر و سامان دهد.

• در عوض ، بهتر است  بگویید: “این موضوع را قبلاً هم به شما گفته ام، پس لطفا این کار را بکن یا این کار را ادامه نده”

به این ترتیب ، این احساس را در کودک خود ایجاد می کنید که باید رعایت کند و شما را مجبور نکند دوباره موضوع را برایش تکرار کنید.

7- “دختر/پسر بزرگ که این کارها را نمی کند”

یک مثال بسیار رایج و غلط در مورد بچه ها این است که “دختر/ پسر بزرگ که گریه نمی کنه” و معمولاً ادامه می دهند که “بچه قنداقی ها گریه می کنند”.

فرقی نمی کند که کودک شما گریه می کند یا مشت به دیوار می زند یا قهر می کند و یا هر چیز دیگری مثل این موارد، اجازه دهید بچه ها، بچه باشند. اگر شما از چیزی ناراحت هستید، هرگز سن آنها را بهانه نکنید.

• در عوض ، بهتر است بگویید: “فکر نمی کنم انجام …….. ایده خوبی باشه چون ……….”

8- “این کارها دخترانه/پسرانه است”

اگر رفتارهای فرزندتان را به جنسیت ربط بدهید و آنها را محدود کنید به آنچه می توانند و نمی توانند بر اساس جنسیت خود، در واقع علاوه بر اینکه آنها را در حصار ذهنی قرار داده ایم و توانایی هایشان را تفکیک جنسیتی کرده ایم، به آنها این موضوع را نیز القاء کرده ایم که اگر دختری نتواند فلان کار دخترانه را انجام دهد پس حتما کمبود دارد در صورتیکه همین دختر می تواند یک کار پسرانه را خیلی بهتر از پسرها انجام دهد.

• در عوض ، بهتر است بگویید: “در اینجا بهترین کار این است که والدین هیچی نگویند و دست از تفکیک جنسیتی بردارند” 

9- “من دیگه از تو ناامید شده ام”

اظهار ناامیدی پدر و مادر از فرزند خود، ضربه محکمی به او خواهد زد که آثارش تا پایان عمر باقی می ماند. خیلی از مردم با این باور، بزرگ می شوند که برای خانواده هایشان ناامید کننده بوده اند، زیرا خانواده ها درطول زندگی آنها، بدون اینکه به نتیجه این حرف خود فکر کنند، آنرا بر زبان می آورده اند.

• در عوض بهتر است بگویید: “من از این کار تو راضی نیستم. لطفاً دیگه این کار رو انجام نده. “

10- “بهتر است آنچه من می گویم انجام بدی وگرنه”

بدون تردید، گفتن جمله بالا بیشتر از هر چیزی شبیه یک تهدید به نظر می رسد. استفاده از ترس برای تنبیه کودکان معمولاً نتیجه معکوس دارد. به سادگی توضیح دهید که چرا دوست دارید کاری انجام شود و به احتمال زیاد، آنها هم رعایت می کنند.

• در عوض ، بهتر است بگویید: “لطفا این کار را انجام بده چون … “.

تا اینجا از 19 جمله ای که هرگز نباید به فرزندان خود بگویید حدود نیمی گفته شد که امیدوارم کاربردی بوده باشد.

11- “این کار را بکن چون من اینطور میگم” یا “چون من بزرگم و تو بچه ای”

ممکن است فرزندتان برای مدت طولانی از والدین خود این جمله را بشنوند که”هر چی من میگم درسته”، و اطاعت کنند ولی این روش مناسبی برای تربیت کودکان نیست. همچنین باعث می شود کودکان احساس کنند که نظرات آنها صرفاً به دلیل جوان بودن آنها معتبر نیست.

• در عوض ، بهتر است: توضیح دهید که چرا نسبت به یک موضوع، احساس خاصی دارید.

12- “چون داری تو خانه من زندگی می کنی، پس هر چی من میگم باید اطاعت کنی” یا “اینجا خانه منه، پس هر چی من میگم درسته”

گفتن هرکدام از دو جمله بالا یا جملات مشابه،  باعث می شود فرزند شما در خانه خود احساس ناخوشایندی داشته باشد و احساس کند که او وبال زندگی شما شده است و از بودن او در خانه، احساس خوبی ندارید.

• در عوض ، بهتر است بگویید: “تو قوانین خانه را می دانی. پس لطفا آنها را رعایت کن”.

13- ” من اینطوری تربیت شدم”

اگرچه ما بر اساس نحوه تربیت شدن خودمان، چیزهای زیادی راجع به فرزند پروری یاد می گیریم، اما اگر خواسته ها و کارهای آنها را بدلیل اینکه در دوران ما طور دیگری انجام می شده زیر سؤال ببریم و یا نادیده بگیریم، اشتباه بزرگی را مرتکب شده ایم. بجای اینکه فرزند خود را با مقایسه نحوه تربیت قدیمی ها محکوم کنید، به فرزند خود توضیح دهید چرا نسبت به کار او، احساس خاصی دارید. می توانید از دوران خودتان مثال بیاورید ولی تآکید روی آن نداشته باشید.

• در عوض ، بهتر است  بگویید: “من فکر نمی کنم این کار خوبی باشد. حتی پدر و مادر من هم زمانی که بچه بودم این را به من میگفتند به این دلیل که ….

14- “تو مثل پدرتی یا تو مثل مادرتی!”

 

اگر هر یک از والدین رفتار اشتباه فرزند را به شباهتش به والد دیگر ربط دهند، نه تنها به او می گویند که کاری که انجام می دهد اشتباه است، بلکه باعث می شود احساس کند که آن کار غلط را از یکی از والدین خود به ارث برده است و نباید در قبال رفتار خود پاسخگو باشد.

در ضمن به فرزند خود اجازه می دهید از ناراحتی های بین پدر و مادر مطلع شود که می تواند منجر به احساس گوشه گیری و افسردگی در آنها می شود.

• در عوض ، بهتر است بگویید: “من از …  راضی نیستم چون …”

15- “ما پول نداریم که هزینه آنرا بپردازیم”

آگاهی کودکان از مشکلات مالی در سنین پایین، می تواند بیش از هر چیز دیگری، احساس ترس را در آنها ایجاد کند.

• در عوض ، بهتر است بگویید: “ما نمی توانم این چیز را برای تو بخریم چون داریم پولمان را برای چیزهای مهمتر پس انداز می کنیم.”

16- “آیا من به تو نگفته بودم که این اتفاق می افتد؟”

این آخرین جمله ای است که هر کودکی می خواهد در هنگام گیر افتادن در یک مشکل، از پدر و مادرش بشنود.

بله، درست است، حق با شماست. شما ممکن است در مورد آنچه به فرزند خود هشدار داده بودید درست گفته باشید، اما اکنون موقع سرزنش کردن او نیست. بهتر است با دلجویی کردن از او، کاری کنید فرزندتان احساس کند در آینده بدون سرزنش شدن می تواند بیشتر با شما مشورت کند.

• در عوض ، بهتر است بگویید: “متأسفم که در مورد …  شنیدم. امیدوارم این اتفاق برایت یک درس باشد.”

17- “ای کاش بیشتر شبیه فلانی بودی” 

وقتی به کودک این را می گویید، در واقع در حال نابود کردن عزت نفس او هستید. خواه مقایسه او با خواهر یا برادرش باشد و خواه با دوستانش یا بچه های فامیل، این کار باعث می شود احساس کنند کمتر از بقیه بچه ها هستند.

• در عوض ، بهتر است: کودک خود را با دیگران مقایسه نکنید تا او را متقاعد به انجام کاری کنید. بلکه او را متقاعد کنید تا کاری را انجام بدهد.

18- “اگر بهت میگم سیگار نکش/ مشروب نخور/ سراغ مواد مخدر نرو/… چون من همسن تو که بودم این کارها را می کردم و نتیجه اش را دیده ام” 

گفتن تجربیات خاص به فرزندان همیشه بهترین کار نیست زیرا ممکن است فکر کنند اگر خودشان این کار را انجام دهند بدلیل تجربیاتی که از شما شنیده اند، می توانند از عواقب خطرناک آن در امان باشند و از خود محافظت کنند، بنابراین گفتن تجربیات شما نه تنها مشکلی را از فرزندتان حل نمی کند که او را سریعتر وارد مسیر خطرناک می کند.

• در عوض ، بهتر است: با فرزندان خود در مورد پیامدهای زیانبارسیگار کشیدن ، مشروب خوردن یا مصرف مواد مخدر صحبت کنید. (البته اغراق نکنید)

19- “شما خیلی کوچک هستی که راجع به این موضوع صحبت کنی“

خاموش کردن کنجکاوی کودک باعث می شود که او در آینده، بعضی سؤالات را از شما نپرسد و از منابع دیگر بپاسخ سؤالات خود را بدست بیاورد که ممکن است چندان قابل اعتماد نباشند.

• در عوض بهتر است بگویید: “من آمادگی ندارم که در این مورد با شما صحبت کنم ، اما روزی ما  قطعاً در مورد آن با هم صحبت خواهیم کرد.”

در صورتیکه شما آمادگی پاسخگویی دارید و سن فرزندتان هم به سن مناسب رسیده است، فقط به سؤالات آنها پاسخ دهید و مازاد بر سؤالاتشان چیزی نگویید.

 

ترجمه و گردآوری: محمود حسنی زاده

اگر در مورد مقاله بالا باعنوان 19 جمله ای که هرگز نباید به فرزندان خود بگویید نظری دارید لطفا از طریق ایمیل اطلاع بدهید.ممنون